Wararka24: Wasiirka Caddaaladda iyo Dastuurka Soomaaliya, Xasan Macallin Maxamuud, ayaa ka dhawaajiyay caqabadaha adag ee hortaagan xal u helidda maxaabiista Soomaaliyeed ee xabsiyada Sacuudiga, kuwaas oo qaarkood wajahayaan xukun dil ah.
Wasiirka oo ka jawaabayay su’aalo la xiriira dadaallada dowladda ee ku aaddan maxaabiistan, gaar ahaan dhalinyarada lagu xukumay dilka, ayaa xusay in arrintani aysan si fudud u xallismi karin. Wuxuu tilmaamay in Sacuudiga yahay dal leh sharciyo madax bannaan, isla markaana aanay jirin heshiis rasmi ah oo labada dowladood u dhaxeeya arrintan.
“Sacuudigu waa dal madax bannaan sida Turkiga iyo kuwa kale. Xalka kaliya ee suurtagalka ah waa in la helo heshiis iskaashi oo rasmi ah,” ayuu yiri Wasiir Xasan Macallin.
Wasiirku wuxuu intaa ku daray in dowladda Soomaaliya ay dadaal ugu jirto sidii heshiis rasmi ah loo gaari lahaa, taasoo suuragelin karta in si sharci ah wax looga qabto xaaladda maxaabiista. Wuxuu carrabka ku adkeeyay in ilaa heshiis la gaaro, aanay dowladda Soomaaliya awood rasmi ah u lahayn inay farageliso go’aannada maxkamadaha Sacuudiga.
“Waxaa socda dadaallo lagu doonayo in lagu gaaro heshiis rasmi ah, waxaana bilownay wada-hadallo muhiim ah oo arrintan la xiriira,” ayuu hadalkiisa ku daray Wasiirka.
Dad ku xirnaa xabsiyada Sacuudiga ee horay loo Xukumay?
Hadalka Wasiirka ayaa yimid kadib markii Sacuudiga uu 16-kii Febraayo fuliyay xukun dil ah oo lagu riday nin Soomaali ah, kaasoo ka mid ahaa 45 maxbuus oo lagu helay dambiyo la xiriira in dalka galiyeen mukhaadaraad.
Wasaaradda Caddaaladda Soomaaliya ayaa horey u shaacisay inay wadahadallo la leedahay hay’adaha caalamiga ah, oo ay ka mid yihiin Qaramada Midoobay (UNHCR) iyo Iskaashiga Bisha Cas, si maxaabiista Soomaaliyeed loo siiyo gargaar bini’aadamnimo iyo taageero sharciyeed.
Warbixin laga soo xigtay warbaahinta dowlada faransiiska ee France24 ayaa muujisay in sanadkan 2024, dalkaasi uu fuliyay 338 xukun oo dil ah, kuwaas oo ay ku jiraan 117 kiis oo la xiriira dambiyada daroogada ee dhamaan kuxirnaa xabsiyada Sacuudiga.