Taliska Mareykanka ee Afrika (AFRICOM) ayaa si weyn u xoojiyay howlgalladiisa militari ee Soomaaliya bishii Febraayo, taasoo muujisay in dagaalka ka dhanka ah argagixisada uu si rasmi ah ugu wareegay qaaradda Afrika.
Febraayo 1-dii, AFRICOM ayaa duqeyn cirka ah ka fulisay Buuraleyda Golis ee waqooyiga Soomaaliya, iyagoo beegsaday laan ka tirsan Daacish-Soomaaliya. Sida lagu sheegay war rasmi ah oo kasoo baxay AFRICOM, weerarkaas waxaa lagu dilay Axmed Maeleninine, oo ahaa qof si firfircoon uga shaqeyn jiray qorista dagaalyahannada, maalgelinta ISIS, iyo fududeynta safarka jihaadiyiinta ee Yurub iyo Mareykanka.
Kaddib weerarkaas, AFRICOM waxay sii waday duqeymo kale oo ka dhan ah Al-Shabaab iyo ISIS-Soomaaliya, taasoo Soomaaliya ka dhigtay mid kamid ah meelaha ugu firfircoon ee Mareykanku ka fulinayo howlgalladiisa militari.
Mareykanka oo Dib U Xoojiyay Joogitaankiisa Soomaaliya
Inkasta oo doodaha caalamiga ah ay u badan yihiin sidii loo dhimi lahaa joogitaanka ciidanka Mareykanka, haddana Soomaaliya waxay noqotay meel ay mar kale diiradda saarayaan. Arrintan ayaa dad badan ku noqotay lama filaan, maadaama madaxweynihii hore Donald Trump uu muddadii xilkiisa kala baxay Soomaaliya 700 askari oo Mareykan ah.
Si kastaba ha ahaatee, isbeddelka la arkay ma ahan mid layaab leh, balse wuxuu muujinayaa xaqiiq cusub: dagaalka ka dhanka ah argagixisada caalamiga ah wuxuu si toos ah ugu wareegay Afrika.
Warbixin uu Midowga Afrika soo saaray ayaa muujisay in sannadka 2024 kaliya, qaaradda ay la kulantay in ka badan 3,400 weerar argagixiso, kuwaasoo sababay dhimashada 13,900 qof. Soomaaliya ayaa tusaale u ah sida kooxaha xagjirka ahi ay si qoto dheer ugu dhex milmeen qaaradda.
Tan iyo markii ay kasoo go’day Al-Shabaab sanadkii 2015, Daacish-Soomaaliya waxay si xawli ah u koraysay. Warbixin kasoo baxday AFRICOM ayaa sheegtay in sanadkii hore tirada dagaalyahannada Daacish-Soomaaliya ay laba laabmeen.
Waxaa kale oo jirta cabsi ah in hoggaamiyaha ISIS-Soomaaliya, Cabdulqaadir Muumin, uu noqday hoggaamiyaha guud ee ISIS bishii 2023, kaddib weerar Mareykanku la beegsaday oo aan la xaqiijin in lagu dilay. Haddii arrintan la xaqiijiyo, waxay muujinaysaa in ISIS aysan hadda kaliya ahayn koox laga aaminsan yahay Bariga Dhexe, balse ay si qoto dheer ugu fidayso Afrika, ayna halis ku tahay amniga caalamka.
Kooxaha xagjirka ah ma ahan kuwo ku kooban Soomaaliya. Laga bilaabo Harada Weyn ee Afrika ilaa Mozambique, kooxaha jihaadiga ah waxay si weyn ugu baahsan yihiin, halka maalgeliyeyaashooda ay joogaan gobollo kala duwan.
Si kastaba ha ahaatee, xaaladda ugu daran waxay ka taagan tahay Saaxil, halkaasoo kooxaha xagjirka ahi ay si xowli ah ugu xoogaysteen. Kooxo ay kamid yihiin:
- Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin
- ISIS-Greater Sahara
- ISIS-West Africa Province
- Boko Haram
ayaa saldhigyo ka sameystay, waxaana xitaa ka dhex socda dagaallo ay isku hayaan kooxahaas.
Bishii lasoo dhaafay, koox ka tirsan Al-Qaeda ayaa si kooban u qabsatay garoonka diyaaradaha ee Bamako ee Mali, halkaasoo ay sawirro kula galeen diyaarad rasmi ah oo ay leedahay dowladda Mali.
Mareykanka oo Kordhinaya Fejignaantiisa
Dhaq-dhaqaaqyada kooxaha argagixisada ee Afrika ayaa sababay in Mareykanka uu sare u qaado feejignaantiisa. Inkasta oo la ogeyn in Mareykanku uu dib u hagaajin doono xiriirkiisa jabhadaha Saaxil ee xukunka la wareegay, haddana waaxda difaaca Mareykanka waxay si cad u sheegtay in dagaalka lagula jiro argagixisada uu ka socda Afrika.
Xoghayaha Difaaca Mareykanka Pete Hegseth, oo booqashadiisii ugu horreysay ee dibadda ah ku tagay xarunta AFRICOM ee Jarmalka, wuxuu yiri:
“Afrika waa safka hore ee dagaalka lagula jiro Islaamiyiinta. Ma ogolaanayno inay sii xoojiyaan saldhigyadooda, gaar ahaan haddii ay doonayaan inay beegsadaan Mareykanka.”
Sidoo kale, wuxuu saxiixay amar fududeynaya duqeymaha cirka iyo howlgallada gaarka ah ee ciidamada Mareykanka.
📌 Wararka24 – Xog rasmi ah & Faahfaahin degdeg ah
